an-nahda, z arab. przebudzenie, renesans
1. okres kulturowego i politycznego ożywienia na Bliskim Wschodzie zapoczątkowany w 2. poł. XIX wieku w Egipcie, później rozprzestrzenił się na inne kraje regionu (szczególnie tzw. Wielką Syrię) i trwał do pierwszych dekad XX wieku; n. stanowiła odpowiedź na ucisk kolonialny ze strony Zachodu i kryzys Imperium Ottomańskiego; obok haseł arabskiej solidarności (panarabizm) głoszonych m.in. przez al-Afganiego i Abduha, modernizacji gospodarczej i politycznej, postulowała ożywienie artystyczne, które wykorzystywałoby osiągnięcia europ. przy jednoczesnym odwołaniu do arabskiego dziedzictwa; nastąpił rozwój poezji (H. Ibrahim, B. as-Sayyab, N. al-Malaikah) i prozy (M. al-Muwaylihi, M. Hajkal), narodził się dramat arabski (A. Szauki, T. al-Hakim); pojawia się arabskojęzyczna prasa (co umożliwiło rozwój nowoczesnego j. arab.), najważniejszymi tytułami były gazeta Al-Ahram (wydawana w Kairze od 1875) i czasopismo Al-Hilal; zreformowano system nauczania na Azharze; wpływy tego okresu widoczne są w sztuce arabskiej do dziś;
2. algierska partia polityczna założona w 1989; głosi poglądu umiarkowanie islamistyczne odwołując się do ideologii egipskiego Stowarzyszenia Braci Muzułmanów; w wyborach parlamentarnych w 1997 zdobyła 34 miejsca (na 389), jednak rozłam z 1999 doprowadził do jej marginalizacji;
3. tunezyjska organizacja islamistyczna; na przełomie lat 80’ i 90’ znacząca partia opozycyjna, ze względu na swą aktywność polit. wymierzoną w rząd zdelegalizowana w 1991, a jej przywódcy zostali aresztowani; obecnie na jej czele stoi, pozostający na emigracji, R. Ghanoushi;
4. założona w 1962 saudyjska organizacja kobieca zabiegająca o poprawę sytuacji kobiet (głównie poprzez edukację) w ramach prawnych nakreślonych przez szariat i organizująca pracę kobiet w formie wolontariatu na rzecz rozwoju społecznego.
- HAJKAL, Muhammad Husajn (1888-1956)...
- STOWARZYSZENIE BRACI MUZUŁMANÓW, Bracia Muzułmanie, Dżamijjat...
- PANARABIZM, koncepcja uznająca wszystkie...