John (1819-1900)
angielski teoretyk sztuki i krytyk; przypisywał sztuce i estetyce posłannictwo etyczne, uważał, że wielkość artysty (gł. malarza) polega na umiejętności przekazania odbiorcom wielkich idei; przyczynił się do docenienia malarstwa pejzażystów, zwł. Turnera (Modern Painters) i stylu gotyckiego w architekturze (Seven Lamps of Architecture, The Stones of Venice); autor utopijnych programów społ. i ekon. gospodarki nie opartej na zysku; zał. Cech św. Jerzego, wzorowaną na średniowiecznych cechach organizację zajmującą się produkcją rękodzielniczą i rolniczą (przedsięwzięcie zakończyło się fiaskiem); uważany za prekursora wychowania estetycznego (postulował zakładanie szkół, w których wyławiano by talenty artyst.) i planowania kulturowego. Radykalizm jego poglądów społ.-ekon. połączony z postawą estety często ośmieszany był przez współczesnych, ale jego krytyka brzydoty zestandaryzowanej produkcji masowej wpłynęła później na docenienie roli wzornictwa przemysłowego. R. należał do myślicieli popularnych wśród twórców "Młodej Polski", z tego okresu pochodzą polskie przekłady jego prac (Gałązka dzikiej oliwy, Sezam i lilie).
- ESTETYZM, (kult.)
- PATER, Walter Horatio (1839-94)...
- PRERAFAELICI, Bractwo Prerafaelitów...