w średniowieczu gł. łaciński dramat liturgiczny, w pocz. XIV w. do łac. tekstów zaczęto wprowadzać grane w j. czeskim scenki o tematyce świeckiej; w XVI w. pojawiły się pisane w j. łac. dramaty o tematyce zaczerpniętej z historii staroż. i czes., równolegle istniała komedia biblijna i rybałtowska, widowiska te prezentowane były przez wędrowne zespoły w j. czeskim; rozwój dramatu i teatru został zahamowany na blisko 150 lat przez wydarzenia polit. (klęska pod Białą Górą 1620); pierwsze publiczne przedstawienia w teatrach zawodowych odbyły się w Pradze w 2 poł. XVIII w. (1771 Divadlo v Kotcích, 1783 Nostické divadlo), przedstawienia grane były przeważnie w j. niem., rzadziej spektakle sztuk czeskich czy obcych w j. czeskim; 1786-89 rolę sceny narodowej pełnił teatr Vlastenecké divadlo (popularnie zw. Bouda) z pierwszym zespołem zawodowych aktorów czeskich; rozwój opery (1787 światowa prapremiera Don Juana Mozarta); w 1 poł. XIX w. powstają liczne zespoły amatorskie i półzawodowe, które wystawiały utwory rozwijającej się dramaturgii rodzimej; 1834 J.K. Tyl (zwany "ojcem teatru czeskiego") założył teatr Kajetańské divadlo (do 1837 był jego dyrektorem), w swej pracy dążył do stworzenia narodowej sceny czes. i podniesienia poziomu gry aktorskiej; 1862 w Pradze powstał pierwszy stały teatr czeski, Prozatimni divadlo, w tym czasie powstały również teatry w Pilznie i Brnie; 1883 otwarto teatr Národni divadlo (ufundowany ze składek społeczeństwa), w którym wystawiano gł. utwory narodowe i dramaty klasyczne, zwł. Szekspira; w okresie międzywojennym (zwł. za dyrekcji związanego z ekspresjonizmem K.H. Hilara) nastąpiło znaczne unowocześnienie stylu teatru narodowego; pojawiły się także zespoły awangardowe (m.in. Osvobozené divadlo, scena polit. D 34 pod kierownictwem E.F. Buriana), teatr marionetkowy tworzył w Pilznie J. Skupa. Po II woj. świat. teatry upaństwowiono, co z jednej strony zahamowało rozwój poszukiwań artystycznych i poddało cz.t. ideologicznemu naciskowi, ale zapewniło wielu zespołom egzystencję; powstawały także nowe teatry: Divadlo S.K. Neumanna, Laterna Magika A. Radoka, Semafor; pojawiły się liczne grupy eksperymentalne: Divadlo na zábradli, Za branou i in. Po 1968 ruch teatralny zamarł, a liczni twórcy zmuszeni byli emigrować; w kręgach młodzieży powstawały, niekiedy efemeryczne, grupy usiłujące inscenizować dramaty twórców opozycyjnych lub emigrantów. Cz.t. słynie z doskonałego poziomu widowisk muzycznych, estradowych i kabaretu.
- Czeskie Budziejowice, České Budějovice
- POLSKA. TEATR. PO WOJNIE, 1946-49 centrum odradzającego...
- NÁRODNÍ DIVADLO, czeski teatr nar. w...