SCHULZ

Bruno (1892-1942)

prozaik, krytyk lit. i grafik; studiował architekturę we Lwowie i grafikę w Wiedniu; pisać rozpoczął pod wpływem niem. prozaika W. Riffa; debiutował, dzięki poparciu Z. Nałkowskiej, cyklem opowiadań Sklepy cynamonowe; dzięki sukcesowi tego zbioru zyskał uznanie liczących się pisarzy: W. Gombrowicza, S.I. Witkiewicza, T. Brezy; 1933 poprzez Z. Nałkowską związał się z grupą lit. , jednak w jej publikacjach nie uczestniczył; 1935 Sklepy cynamonowe były nominowane do nagrody ; kolejny tom prozy poetyckiej, Sanatorium Pod Klepsydrą, składał się z napisanych wcześniej niż Sklepy... fragmentów; są one po części fantastyczną, po trosze realistyczną sublimacją dziecięcych i młodzieńczych wspomnień autora z rodzinnego Drohobycza; wprowadza tu także S. pierwiastki prozy sensacyjnej (dynastyczne tajemnice Habsburgów); struktura prozy S. skłania krytyków do poszukiwania w niej inspiracji freudowskich oraz skojarzeń z pisarstwem R.M. Rilkego, F. Kafki, R. Musila; własny program pisarski zawarł S. w szkicu Mityzacja rzeczywistości. Jego proza bliska jest : jej osią są różnorako przetwarzane mity, marzenia, obsesje, lęki i młodzieńcze frustracje seksualne wprowadzane w sferę realnego życia; przedmioty, ludzie, zwierzęta zyskują tu samodzielny status, są zdolne do fantastycznych przekształceń, istnieją poza czasem - wewnątrz magicznego, przypominającego sen świata; zarazem S. nie stroni od ironii i autoironii, stosuje rozmaite zabiegi stylizacyjne (np. upodobnienie wypowiedzi do ozdobnego traktatu), eksperymentuje ze słowem, co zbliża tę prozę do liryki. S. pisał również recenzje lit. i eseje o prozaikach pol. i obcych (m.in. F. Mauriaku, A. Huxleyu, L. Aragonie, F. Kafce - którego Proces znakomicie przetłumaczył); twórczość malarska nie zachowała się, pozostały jedynie rysunki, przypominające klimatem prozę (zbiór Xięga bałwochwalcza) i odkryte pół wieku po wojnie freski w willi w Drohobyczu (przeniesione do Izraela). Zginął zastrzelony w getcie w Drohobyczu.

SANDAUER, SUBOTIN, , DROHOBYCZ, KERÉNYI, POLSKA. LITERATURA. MIĘDZYNARODOWA RECEPCJA LITERATURY POLSKIEJ, , POLSKA. LITERATURA. 1918-39, MANEA, FICOWSKI Jerzy

• SCHULZ, Karel (1899-1943)
• SCHULZ, Michael
• Schulz Bruno, (1892-1942)