cobaltum, Co
pierwiastek chem. należący do grupy kobaltowców; liczba atom. 27, masa atom. 58,933, temp. topn. 1495oC, temp. wrz. ok. 2900oC, gęstość 8,9 g/cm3; posiada jeden izotop trwały; srebrzystobiały, twardy, ciągliwy i kowalny metal o własnościach ferromagnetycznych; średnio aktywny chem.; znane najtrwalsze związki k. to m.in. wodorotlenek i siarczek kobaltu oraz wiele soli występujących w postaci uwodnionej, np. siarczan (VI) kobaltu (II) CoSO4 H2O; tworzy b. liczne związki kompleksowe; w przyrodzie występuje w minerałach, jak smaltyn, kobaltyn, linneit; jest mikroelementem, pierwiastkiem w śladowych ilościach niezbędnym do życia, jego niedobór powoduje anemię, nadmiar jest szkodliwy (czerwienica); pyły k. powodują nowotwory złośliwe; związki k. są toksyczne, najbardziej karbonylki; stosowany do wytwarzania powłok antykorozyjnych, jako składnik stopowy stali, katalizatorów; związki k. są używane w przemyśle szklarskim (szkło kobaltowe) i ceramicznym; izotop k. 60Co jest stosowany jako źródło promieniowania γ w zwalczaniu nowotworów i defektoskopii; otrzymany 1735 przez G. Brandta.