zjawisko zmiany kształtu i wymiarów ciała pod wpływem namagnesowania; w paramagnetykach i diamagnetykach m. jest znikomo mała, w ferro- i ferrimagnetykach osiąga wartość od 10-5 do 10-3, a w antyferromagnetykach jest rzędu 10-6; fizyka zjawiska m. jest bardzo złożona; najogólniej wyjaśnia się ją zmianą orientacji wektorów namagnesowania domen pod wpływem zewn. pola magnet., co pociąga za sobą zmiany odległości pomiędzy atomami sieci krystalicznej, a tym samym wymiarów ciała; m. zaley od natężenia pola magnet. , ale np. nikiel kurczy się przy wszystkich wartościach natężenia pola, a żelazo przy małym natężeniu wydłuża się, zaś po przekroczeniu pewnej jego wartości zaczyna się kurczyć; m. zależy także od temp. ciała oraz jego obróbki cieplnej i mechanicznej; wykazuje histerezę; w ciałach polikrystalicznych wyróżnia się wydłużenie względne w kierunku pola (m. podłużna) i w kierunku prostopadłym do pola (m. poprzeczna); materiał wykazujący m. umieszczony w cewce zasilanej prądem zmiennym zmienia swe wymiary w rytm zmian prądu, generując drgania; m. oraz zjawisko magnetosprężyste wykorzystuje się w generatorach ultradźwiękowych, filtrach elektr. itp. M. liniową jako pierwszy zaobserwował J.P. Joule, a m. objętościową (zmianę wymiarów ciała we wszystkich kierunkach) W.F. Barret.
- magnetostrykcja, zjawisko polegające...
- ultradźwięki, fale sprężyste o częstotliwości...