pinchu zjawisko
(ang.) zjawisko polegające na ściskaniu przewodzącej substancji polem magnetycznym prądu płynącego w tej substancji; zjawisko p. wykorzystywane jest do izolacji cieplnej i utrzymywania gorącej plazmy w postaci niestabilnego sznura plazmowego o średnicy zależnej od ciśnienia plazmy i wielkości działających sił elektrodynamicznych; stabilizację sznura plazmowego podlegającego zjawisku p. otrzymuje się za pomocą odpowiednio dobranego podłużnego pola magnetycznego; P. LINIOWY występuje wtedy, gdy źródło prądu połączone jest z plazmą za pomocą elektrod; P. TOROIDALNY - gdy plazma stanowi uzwojenie transformatora; P. THETA (θ) - ściskanie plazmy za pomocą impulsowego, szybko rosnącego pola magnetycznego (temperatura plazmy wzrasta wówczas do milionów stopni, co stwarza warunki do kontrolowanej reakcji syntezy jądrowej); zjawisko p. wykorzystywane jest także do budowy pułapek magnetycznych.