zmiana objętości ciała pod wpływem zmiany temp.; r.c. można wyjaśnić wzrostem średniej odległości między cząsteczkami na skutek wzrostu energii drgań cząsteczek; do ilościowego scharakteryzowania zjawiska r.c. używa się współczynnika rozszerzalności objętościowej α zdefiniowanego wzorem: ΔV= α V0ΔT, gdzie V0 - objętość początkowa ciała, ΔV - zmiana objętości ciała spowodowana zmianą temp. o ΔT przy stałym ciśnieniu; zwykle podczas ogrzewania ciała zwiększają swoją objętość, niektóre wykazują w pewnych zakresach temp. anomalną r.c., np. posiadają ujemny współczynnik rozszerzalności objętościowej (np. woda w zakresie temp. 0oC - 4oC pod ciśnieniem normalnym); w przypadku ciał stałych używa się również współczynnika rozszerzalności liniowej l zdefiniowanego wzorem: Δl = λl0ΔT, gdzie l0 - dł. początkowa, λl - zmiana dł. przy ogrzewaniu o ΔT przy stałym ciśnieniu; dla ciał izotropowych α = 3λ; najwiκkszą r.c. wykazują gazy, najmniejszą ciała stałe; zjawisko r.c. należy uwzględniać przy projektowaniu maszyn i urządzeń pracujących w warunkach zmieniającej się temperatury; zjawisko r.c. jest wykorzystywane jako podstawa działania cieplnych przyrządów pomiarowych, bimetalu itp.
- rozszerzalność cieplna, (rozszerzalność termiczna)...
- DYLATACJA CIEPLNA, .
- dylatacja termiczna, rozszerzalność cieplna.(...)