STATYSTYCZNE TESTY

metody weryfikowania hipotez statystycznych na podstawie prób lub obserwacji. Generalny schemat postępowania jest następujący: 1. dla danej hipotezy statystycznej H podlegającej weryfikacji wybiera się pewną zmienną losową U (tzw. statystykę), wynikającą z obserwacji lub badań próbnych; 2. w obszarze zmienności statystyki U wyodrębnia się pewien zbiór W (tzw. zbiór krytyczny) o takich właściwościach, że jeśli H jest prawdziwa, to prawdopodobieństwo zaobserwowania wartości U ze zbioru W jest równe odpowiednio małemu ułamkowi a (w praktyce przyjmuje się a = 0,01 lub a = 0,05 w zależności od tego, jakie konsekwencje praktyczne miałoby uznanie H za hipotezę prawdziwą; jeśli H brzmi: "Kobiety w wieku 65 lat dobrze tolerują lek L" - przyjmuje się wskaźnik pierwszy, zaś jeśli H brzmi: "Kobiety w wieku 65 rzadko piją kawę" - wskaźnik drugi); 3. jeśli obserwowana wartość statystyki U w zbiorze krytycznym W nie jest a, hipotezę H należy odrzucić. Jej odrzucenie wynika nie z tego, iż jest ona fałszywa logicznie, tylko z tego, że gdyby była ona prawdziwa, zaobserwowany wynik byłby mało prawdopodobny (wielkość a); z kolei nieodrzucenie H nie implikuje przyjęcia tej hipotezy, bowiem mogą istnieć inne hipotezy, których weryfikacja mogłaby także przynieść podobne wyniki. T.s. oparte na powyższym schemacie noszą nazwę s.t. istotności; jeżeli weryfikowana hipoteza dotyczy pewnych parametrów statystycznych, a ogólna postać funkcyjna rozkładu prawdopodobieństwa w populacji generalnej, z której pobrano próbę, jest znana, wtedy taki test bywa nazywany s.t. parametrycznym; jeśli H dotyczy natomiast postaci funkcyjnej rozkładu - sprawdza się ją za pomocą s.t. nieparametrycznego.