OGPU, Objedinionnoje gosudarstwiennoje politiczeskoje uprawlenije, Zjednoczony Państwowy Zarząd Polit.
naczelny organ władz bezpieczeństwa ZSRR w latach 1922-34; powstał z przekształcenia Czeki (Ogólnorosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem); m.in. zarządzał obozami pracy na terenie ZSRR; 1934 włączony do Ludowego Komisariatu (ministerstwa) Spraw Wewnętrznych.
OGPU, OBJEDINIONNOJE GOSUDARSTWIENNOJE POLITICZESKOJE UPRAWLENIJE, ŁUBIANKA, OGÓLNOROSYJSKA NADZWYCZAJNA KOMISJA DO WALKI Z KONTRREWOLUCJĄ I SABOTAŻEM, ZJEDNOCZONY PAŃSTWOWY ZARZĄD POLITYCZNY