instytucja niemiecka, założona z inicjatywy O. Bismarcka, na mocy uchwały sejmu pruskiego 1886; pracami kierował nadprezydent prowincji poznańskiej, składający sejmowi pruskiemu doroczne sprawozdanie; stawiała sobie za cel wykupywanie ziemi w zaborze pruskim z rąk polskich, zwłaszcza dużych gospodarstw szlacheckich i osadzanie na nich Niemców; w ciągu 32 lat istnienia (do 1918) doprowadziła do osiedlenia ok. 22 tys. rodzin niemieckich; Polacy bronili się przeważnie metodą, zaproponowaną przez T. Kalksteina, parcelacji większych majątków na mniejsze samodzielne gospodarstwa.
- Komisja Kolonizacyjna, instytucja utworzona...
- Wielkie Księstwo Poznańskie, zach. część Księstwa...
- Bismarck Otto von, (1815-98)