NEOMERKANTYLIZM

kierunek w polityce państw o gospodarce rynkowej, nawiązujący do doświadczeń i podstawowych idei merkantylizmu, gł. teorii dodatniego bilansu handlowego, interwencjonizmu i protekcjonizmu państwowego i autarkii gospodarczej; powstanie n. w pocz. XX w. wynikało z dążenia monopoli do uzyskania dominującej pozycji na rynkach krajowych; tendencje do ochrony krajowego rynku nasiliły się w okresie wielkiego kryzysu (1929-33), gdy większość państw odeszła od zasad wolnego handlu; podwyższano wówczas cła, wprowadzano embargo na wiele towarów, ograniczano obrót walutą i złotem. Głównym celem tych działań było utrzymanie poziomu krajowej produkcji i ochrona rynków zbytu; okres II wojny świat. spotęgował te działania; do odchodzenia od zasad n. przyczyniło się tworzenie mędzynarodowych powiązań gosp., np. EWG.