NIRIŚVARAVADA

w filozofii indyjskiej i buddyzmie nauka o nieistnieniu Boga; wychodzi od prawd głoszonych przez Buddę Gautamę, iż kołowrót istnienia nie ma początku, co wyklucza istnienie jedynego, wiecznego, rozumnego stworzyciela świata; jeśli zatem świat nie został stworzony przez żadnego z bogów, to nie ma co liczyć na miłosierdzie boskie, ani lękać się sądu boskiego; człowiek sam musi opanować cierpienie i doskonaląc się moralnie może osiągnąć stan nirwany; prawo moralne i sumienie jest w samym człowieku, życie jest takie, jakie je uczynimy.