SMIERSZ

(z ros. smiert' szpionam = śmierć szpiegom) 1943-46 potoczna nazwa wojskowego kontrwywiadu radzieckiego (oficjalnie: Główny Zarząd Kontrwywiadu), kierowanego przez gen. W. Abakumowa; powołana formalnie dla prowadzenia akcji dywersyjnych i wywiadowczych oraz zadań kontrwywiadowczych, w praktyce zajmowała się morale oficerów i żołnierzy; szacuje się, że ok. 8-12% żołnierzy było przymusowymi współpracownikami S.; spowodowała śmierć tysięcy żołnierzy podejrzanych o chęć dezercji; po wojnie nadzorowała demobilizację, wysyłając do łagrów tysiące podejrzanych o nieprawomyślność.