Arthur, właśc. Wellesley, do 1790 Wesley, książę (1769-1852)
brytyjski wódz i polityk; 1794-95 uczestnik kampanii we Flandrii w wojnie z Francją; 1797-1805 służba u boku brata w Indiach; po zwycięstwach nad sułtanem Majsuru (1799) i konfederacją Marathów (bitwa pod Assaye, 1803) awansowany na generała; 1807 dowodził wyprawą przeciw Danii, 1808 ekspedycją w Portugalii przeciwko Francji; 1809-13 wódz sprzymierzonych wojsk bryt., portugalskich i hiszp. na Płw. Iberyjskim; po zwycięstwach pod Talaverą, Salamanką i Vitorią wyparł oddziały franc.; na przełomie 1813 i 1814 zajął płd.-zach. Francję; 1814 uznany za bohatera nar., otrzymał rangę marszałka i tytuł księcia; 1815 reprezentował W. Brytanię na kongresie wiedeńskim; 18 VI 1815 na czele sił bryt., holenderskich i częściowo niem., wsparty przez armię pruską gen. G. Blüchera, pokonał Napoleona I pod Waterloo; 1815-18 dowódca sił koalicyjnych, okupujących Francję; 1819-27 czł. rządu bryt.; 1828-46 na czele torysów w Izbie Lordów; 1828-30 premier; 1829 w obawie przed kryzysem konstytucyjnym i powstaniem w katolickiej Irlandii doprowadził do aktu równouprawnienia katolików; przeciwnik reformy wyborczej; 1834-35 minister spraw zagr., 1841-46 minister bez teki, poparł zniesienie ustaw zbożowych; 1827-28 i 1842-52 głównodowodzący armii brytyjskiej.
WELLESLEY, WESLEY, WATERLOO, WELLESLEY, WELLINGTON
- Wellington, stolica Nowej Zelandii,...
- WELLINGTON, Vickers
- WELLINGTON, miasto w , stol. kraju;...