sposób obróbki plastycznej polegający na odkształcaniu metali i ich stopów w wyniku nacisku wywieranego przez obracające się walce lub przemieszczające się szczęki; w wyniku w. poza zmianą kształtu, polegającą najczęściej na wydłużeniu materiału z jednoczesnym zmniejszeniem jego przekroju poprzecznego, następuje także zmiana struktury materiału, a tym samym jego właściwości mechanicznych i fizykochem., zmiana stanu powierzchni oraz naprężeń wewnętrznych. W. najczęściej przeprowadza się na gorąco, tj. w temp. zapewniającej rekrystalizację materiału, a tym samym zmniejszenie nacisku jednostkowego niezbędnego do jego odkształcenia; w. na zimno (poniżej temp. rekrystalizacji) stosuje się przy wytwarzaniu wyrobów płaskich o bardzo małej grubości: blach, taśm, folii oraz prętów i rur o małych średnicach, co zapewnia dużą dokładność wymiarowo-kształtową, gładką powierzchnię i podwyższoną wytrzymałość wyrobów. W. należy do podstawowych procesów stosowanych w hutniczej przeróbce plastycznej metali: wlewki powstające w procesie odlewania stali walcuje się na zgniataczu i uzyskuje tzw. kęsiska; kęsiska płaskie przerabia się przez w. na blachy grube w formie arkuszy oraz blachy cienkie w formie arkuszy, taśm i wstęg; kęsiska o przekroju kwadratowym - w kolejnych procesach w. - przetwarza się na duże kształtowniki, pręty i rury oraz szyny kolejowe albo na kęsy przeznaczone do w. z nich średnich lub małych kształtowników i prętów, rur oraz walcówki i bednarki; z kęsisk przez w. uzyskuje się także tzw. blachówki - grube płyty przeznaczone do w. blachy w formie arkuszy; metodami w. kształtuje się też koła wagonowe, obręcze kół, koła zębate, elementy z gwintem, kule oraz półwyroby do kucia w formie prętów o zmiennym przekroju; w. jest jedną z metod formowania wyrobów z proszków metali, w tym m.in. taśm bi- lub trimetalicznych; w. przeprowadza się na walcarkach.
- WALCOWANIE PIELGRZYMOWE, .
- PIELGRZYMOWANIE, walcowanie pielgrzymowe...
- KĘS, półwyrób hutniczy...