Bohater symbolistycznej powieści Andrieja Biełego Petersburg.
Powieść ukazuje tytułowe miasto w pierwszych latach XX wieku jako siedlisko zła, arenę działania sił demonicznych. Mikołaj A. Ableuchow jest synem senatora Apołłona Apołłonowicza Ableuchowa, wzorowanego zarówno na postaci Pobiedonoscewa, oberprokuratora Świętego Synodu, jak i na Kareninie – bohaterze Anny Kareniny Lwa Tołstoja. Mikołaj jest tyleż antytezą swego ojca, co jego dopełnieniem.
Tak jak stary Ableuchow liniami równoległymi poprzecinał w marzeniu cały Petersburg, tak zafascynowany filozofią Kanta student Mikołaj Apołłonowicz ukierunkował swoje myśli wedle abstrakcyjnych formuł logicznych. Toteż, podobnie jak ojciec, jest zimny – w biblijnym sensie tego słowa. Jest ponadto reprezentantem idei mongolizmu, która według Włodzimierza Sołowjowa (Bieły przez pewien czas był wyznawcą mistycznej filozofii Sołowjowa) stanowi największe zagrożenie dla kultury Zachodu.
Nienawiść do ojca biurokraty prowadzi młodego Ableuchowa do nawiązania współpracy z uprawiającą terror partią eserów. Wskutek skomplikowanej intrygi zawiązanej przez prowokatora Lippanczenkę Mikołaj ma dokonać zamachu na życie swego ojca. Jego ojcobójstwo okazuje się jednak jedynie intencjonalne, co czyni go podobnym do Iwana Karamazowa.
Bomba przyniesiona do domu senatora wybucha nie czyniąc nikomu żadnej krzywdy. Niektórzy z krytyków widzą w Mikołaju Apołłonowiczu autoportret samego Biełego, inni sądzą, że to w pewnym stopniu portret Aleksandra Błoka.