postać z Księgi tysiąca i jednej nocy, bohater Opowieści o Ala ad-Dinie i zaczarowanej lampieJeden z najsympatyczniejszych bohaterów Księgi, mieszkaniec chińskiego miasta alKalas. Żywy i beztroski chłopiec nie chciał uczyć się zawodu krawca u ojca, który osierocił go w wieku 15 lat. Z matką żyli w biedzie, a Aladyn włóczył się z bandą wyrostków. Nagle pojawił się dziwny stryj – o którym nigdy ojciec nie wspominał – i nader serdecznie zaczął się zajmować chłopcem. Był to jeden z czarowników z Maghrebu, słynnych z wiedzy tajemnej. Z dawnych ksiąg dowiedział się o lampie, której właściciel mógł rozkazywać najpotężniejszym dżinnom (duchom) świata. Lampę tę mógł wydobyć spod ziemi jedynie chłopiec o imieniu Aladyn. Rzekomy stryj zdobył zaufanie matki i chłopca, wywabił go za miasto kazał zejść do podziemnego skarbca i przynieść lampę. Dla bezpieczeństwa dał mu tajemniczy pierścień. Jednak gdy chłopiec z lampą schowaną pod odzieżą wspiął się do klapy zamykającej otwór w ziemi, czarownik nie chciał pomóc mu wyjść. Żądał najpierw podania lampy. Zdumiony Aladyn, który wierzył w dobroć stryja, został strącony pod ziemię, a czarownik zatrzasnął klapę i odjechał do Maghrebu. Chłopak płakał, bojąc się śmierci z głodu i pragnienia, gdyż w podziemiu było tylko złoto i klejnoty. Potem zaczął się modlić o ratunek do Allaha, trąc ręce z rozpaczy. Gdy nieświadomie potarł pierścień, stanął przed nim straszliwy dżinn, oznajmił, że jest sługą pana pierścienia i oddał się pod jego rozkazy. Aladyn kazał mu wynieść się na powierzchnię ziemi, dżinn błyskawicznie spełnił jego rozkaz i zgłodniały chłopak wrócił do matki. Raz jeszcze potarł pierścień, prosząc dżinna o coś do jedzenia, a wówczas pojawił się stół ze złotymi półmiskami pełnymi smakowitych potraw. Aladyn z matką skromnie korzystali z darów losu. Przez dwa dni pożywiali się pierwszą kolacją, a następnie chłopak sprzedawał po kolei półmiski, co wystarczało im na dalsze utrzymanie. Później postanowili sprzedać starą lampę, a gdy matka zaczęła ją czyścić pojawiły się potężne dżinny – „słudzy lampy”. Pewnego dnia Aladyn zobaczył córkę sułtana ➞ Badr al-Budur, w której się zakochał. Wtedy postanowił wykorzystać nadzwyczajne możliwości, jakie nagle stały się jego udziałem. Kiedy po pokonaniu licznych przeszkód i rywala ożenił się z ukochaną i zamieszkał w wybudowanym przez dżinny wspaniałym pałacu, został zaatakowany przez czarownika. Ten bowiem dowiedział się za pomocą czarów, że Aladyn żyje, wrócił więc do al-Kalas, ukradł mu lampę i porwał żonę wraz z całym pałacem do Maghrebu. Aladyn skorzystał wówczas z pomocy dżinna „sługi pierścienia”, który go przeniósł do pałacu żony. Zabił czarownika przy jej pomocy (uśpiła go bandżem), odzyskał lampę, a dżinny przeniosły pałac do ogrodów sułtana – ojca Badr al-Budur. Wobec sułtana i ukochanej szczerze przyznawał się do skromnego pochodzenia. Odznaczał się ogromną hojnością nie tylko wobec rodziny, ale i innych mieszkańców miasta. Aladyn cechowały tradycyjne wartości arabskiego honoru: prawdomówność, szczerość i gwałtowność uczucia, wytrwałość i odwaga w przeciwieństwach losu oraz hojność.
Aladyn, właściwie Ala ad-Din
słownik bohaterów literackich