bohaterka cyklu powieści dla młodzieży Lucy Maud Montgomery: Ania z Zielonego Wzgórza, Ania z Avonlea, Ania na uniwersytecie, Wymarzony dom Ani, Dolina Tęczy, Rilla ze Złotego Brzegu, Ania z Szumiących Topoli, Ania ze Złotego Brzegu W kolejności ukazywania się, chronologia czasu powieściowego jest nieco inna)
Cykl obejmuje życie Ani od 11. roku życia aż do starości. W pierwszym tomie, najbardziej popularnym wsród czytelników (a i najlepszym jako dzieło literackie), Ania jest zakompleksionym ale sympatycznym rudzielcem, który z domu sierot trafia do posiadłości rodzeństwa Mary i Mateusza Cuthbertów. Otoczona ich miłością wyrasta na piękną dziewczynę, inteligentną, wrażliwą, niepozbawioną poczucia humoru, choć nieco postrzeloną. Popularność powieści (która skądinąd długo nie mogła znaleźć wydawcy) wyznaczyła na długie lata kanon literatury „dla dziewcząt”. W kolejnych tomach, powstających w wyniku presji cztelników (a raczej: czytelniczek) Ania zostaje nauczycielką, studiuje, przeżywa miłość do Gilberta, z którym się w kolejnym tomie żeni i ma dzieci; najmłodszym z nich jest Rilla, której dorastanie opisuje ostatni tom cyklu (ale napisany wcześniej niż dwa inne).