bohater cyklu średniowiecznych opowieści o Rycerzach Okrągłego Stołu istniejących w wielu wersjach i spisywanych od XII w. we Francji, w Niemczech i na wyspach brytyjskich; w latach 1922-25 ich spójną adaptację opracował Francuz Jacques Boulenger pt. Opowieści Okrągłego Stołu
Legendarny celtycki władca Logru, jednego z królestw na Wyspach Brytyjskich, suweren Rycerzy Okrągłego Stołu (jego kształt miał ukrócić ewentualne spory biesiadników o zajmowane przez nich przy stole miejsce), tworzących rodzaj zakonu rycerskiego. Był synem króla Utera Pendragona i Igerny, żony księcia Kornwalii. Zaraz po urodzeniu oddany na wychowanie czarodziejowi Merlinowi (którego czary przyczyniły się do jego narodzin), spędził dzieciństwo na wyspie Avalon. Objął tron jako 15-latek: nieświadom swego pochodzenia był jedynym, kto potrafił wyciągnąć cudowny miecz Excalibur, po rękojeść wbity w skałę (w innej wersji w kowadło) – a był to warunek, jaki według teatamentu Pendragona musiał spełnić jego następca. Mieszkańcy królestwa początkowo nie chcieli go przyjąć, lecz zmienili zdanie, gdy Merlin odkrył tajemnicę pochodzenia Artura. Dzięki Excaliburowi toczy zwycięskie wojny ze Szkotami i najeżdżającymi wyspy Sasami oraz pokonuje olbrzyma. Bierze za żonę Ginewrę i osiada na zamku Camelot, gdzie przy Okrągłym Stole gromadzi znakomitych rycerzy (m.in. Galahada, Lancelota, Parsifala), opowiadających o swych przygodach – sam Artur z reguły w nich nie uczestniczy. Kiedy Rzymianie żądają od Artura okupu, wyrusza przeciwko nim i zwyciężywszy zostaje nawet cesarzem. Kolejną wojnę toczy wbrew swej woli z Lancelotem, z którym romansowała Ginewra. Konflikt wykorzystuje jego siostrzeniec (a zarazem syn) Mordred, usiłując opanować królestwo. Ginie w decydującej walce, ale zdołał przy tym śmiertelnie ranić Artura, który wkrótce potem umiera (albo wraca do Avalonu, skąd kiedyś wróci).Najstarsze opowieści o Arturze i jego towarzyszach pochodzą z brytyjskiej kroniki z 1136 r., kolejne z 1155 r. z Francji, ogółem zachowało się kilkanaście średniowiecznych utworów na ten temat. Formą parodystycznej polemiki z nimi (i innymi romansami rycerskimi) był Don Kichot Cervantesa. W XVII w. powstała opera Henry Purcella i Johna Drydena Król Artur (1691). Renesans zainteresowania światem arturiańskich legend zaczął się pod koniec XIX w. (m.in. powieść M. Twaina Jankes na dworze króla Artura, 1889 r.), a apogeum osiagnął ok. sto lat później w literaturze typu fantasy i jako tworzywo scenariuszowe do szeregu filmów.