(gr. anakolouthos = nielogiczny, niekonsekwentny)
wypowiedź, w której poszczególne człony syntaktyczne kłócą się pod względem składniowym z porządkiem logicznym zdania. A. zdarza się stosunkowo często w mowie potocznej, będąc wyrazem pośpiechu, nieuwagi, roztargnienia mówiących w procesie komunikowania się; np. "Wiadomość o zakończeniu wojny dotarła do mnie jadąc na rowerze" (z wywiadu radiowego). W artystycznie kształtowanych wypowiedziach a. wprowadzany jest celowo jako figura retoryczna, m.in. w celu stylizacji na mowę potoczną, np. "Koń Tadeusza w stajni czekał osiodłany / Wziął więc flintę, skoczył nań i jak opętany / Pędził ku karczmom…" (A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, Ks. IV.), indywidualizacji jęz. bohaterów oraz uniezwyklenia mowy.
- ANAKOLUT, z wadliwą konstrukcją...