polega na ustaleniu pojawienia się danego zjawiska jęz. w kolejności czasowej; ma szerokie zastosowanie w gramatyce hist., np. na podstawie faktów jęz. pol. ustalono, że przegłos *e w o dokonał się wcześniej niż wokalizacja jerów, gdyż nie objął e = ?, lub w wyrazie stpol. niósłΛ *neslú z e, które uległo przegłosowi. W wyniku badań chronologicznych ustalono np. także, że w jęz. pol. połączenie dźwiękowe -er- między dwiema spółgłoskami musiało wcześniej przejść w -re-, potem w -rze-: -rzo-, np. brzeg z dawnego breg-, pierwotnego *berg.
chronologia w językoznawstwie
Słownik języka polskiego