(1874-1965)
ang. mąż stanu, dwukrotny premier, odpowiedzialny za obronę narodową i strategię rządu brytyjskiego w czasie II wojny światowej, pisarz i malarz. Nadzwyczaj barwna postać w historii Anglii i całej Europy. Niezrównany mówca obdarzony wielką inteligencją i błyskotliwym dowcipem, autor dzieł z zakresu historii, polityki i wojskowości, laureat lit. Nagrody Nobla (1953). Jako typowy przedstawiciel brytyjskiej polityki imperialnej zawsze miał na uwadze zachowanie jedności imperium, sprawy innych narodów zajmowały w jego działaniu miejsce drugorzędne lub wręcz marginalne. Swoje doktryny dostosowywał do potrzeb bieżącej chwili. Był przeciwnikiem komunizmu i Związku Radzieckiego od początku jego istnienia, co w chwili zagrożenia bytu Wielkiej Brytanii nie było przeszkodą w zaproszeniu go do Wielkiej Koalicji w imię wyznawanej zasady, że w wojnie liczy się tylko zwycięstwo. Wiele określeń jego autorstwa znalazło trwałe miejsce w świecie polityki, np. "krew, pot i łzy" czy "żelazna kurtyna". Tego ostatniego użył m.in. do zatytułowania II księgi VI tomu pt. Triumf i tragedia, stanowiącego zakończenie dzieła Druga wojna światowa (t. 1-6, 1948-53). Jest to rodzaj osobistych hist.-polit. wspomnień, udokumentowanych niezwykle rzetelnie, dzień po dniu. Jednak warto pamiętać, że Ch. w tym czasie sam kreował historię lub co najmniej miał na nią wpływ, dysponował wszystkimi ważnymi dokumentami i dlatego lata II wojny mógł przenieść na papier jak nikt poza nim. Opinia brytyjska prześcigała się w wyrażaniu zachwytu nad wartością hist. i lit. pamiętników. Głosy zagranicy nie były tak entuzjastyczne, a przyznanie Nagrody Nobla wzbudziło sporo sprzeciwu. Inne prace tego autora to m.in. The World Crisis 1911-1918 (t. 1-6, 1923-29), Marlbo-
rough. His Life and Times (t. 1-4, 1933-38), Step by Step 1936-1939 (1940), My Early Life (1947), A History of the English Speaking Peoples (t. 1-4, 1956-58).
- CHURCHILL Winston Leonard Spencer, sir (1874-1965)
- Churchill Winston Leonard Spencer, (1874-1965)