u źródeł związany gł. z filozofią XIX i XX w.:
S. Kierkegaarda, M. Heideggera, K. Jaspersa, G. Marcela, J.P. Sartre’a i L. Szestowa, stanowi w lit. podstawę refleksji nad pytaniem podstawowym - kim jest człowiek. E. w powieściach, dramatach, esejach przejawia się najczęściej jako porte parole autora prowadzącego akcję i narrację, opisującego relacje międzyosobowe, przekazującego ostateczne przesłanie etyczne. E. odegrał istotną rolę po II wojnie światowej, znajdując odbicie np. w powieści J.P. Sartre’a Drogi wolności oraz A. Camusa Obcy, Upadek i Dżuma. W wyborze form lit. e. obok realistycznego opowiadania upodobał sobie formy paraboliczne, np. Camusa esej Mit Syzyfa i dramat Kaligula, powieści F. Kafki Proces, Zamek. W Polsce egzystencjalną refleksję Heideggera zaprezentował F. Sawicki (1936), kontynuowali ją m.in. H. Elzenberg, B. Miciński; w latach powojennych (1949-55) e. był oficjalnie zwalczany jako "filozofia rozpaczy", jaskrawo sprzeczna z marksistowsko-leninowską koncepcją człowieka i historii. Po "odwilży" w l. 1956-58 wyszły gł. dzieła franc. egzystencjalistów, ukazały się utwory pol. autorów nurtu e. Jego elementy są obecne w twórczości S.I. Witkiewicza, W. Gombrowicza w Trans-
-Atlantyku i w Dzienniku, w Jak być kochaną K. Brandysa, Bramach raju J. Andrzejewskiego, Opowiadaniach M. Hłaski i Dramatach T. Różewicza.