(franc. = otoczenie, środowisko)
w sztukach plastycznych termin określający technikę artystyczną aranżującą przestrzeń w taki sposób, że widz wchodząc w nią jest poddawany ze wszystkich stron oddziaływaniu bodźców wizualnych i może intensywnie jej doświadczać. Początków e. można poszukiwać w doświadczeniach z przestrzenią surrealistów, dadaistów, strukturalistów. Pojawił się w latach 50. jako efekt zainteresowania materią i wizualizmem, wywodził się z tych samych źródeł, co pop-art. Jednym z pierwszych e. było działanie E. Kiennolza (Roxy’s, 1961) nawiązującego do panopticum i dioramy. W latach 60. rozwinął się w różnych kierunkach m.in. znosząc granicę między sztuką a rzeczywistością (np. stacje benzynowe Segala, Rzeźnia Kaprowa) lub też np. jako wizualna aranżacja w przestrzeni; e. służyły też do budowania miejsc poetyckich, symbolicznych, znaczących, "sakralizowały" przestrzeń lub nadawały jej cech niby-codzienności. W Polsce pierwsze e. realizowali W. Fangor i S. Zamecznik.
- ENVIRONMENT, w sztukach plastycznych...
- srodowisko okienkowe, ( windows environment...
- JOE, ( Java Object Environment...