(1850-1901)
malarz, młodszy brat Maksymiliana. Wiele podróżował po Europie (Włochy, Wiedeń, Paryż, Monachium), w czasie podróży poszukiwał środków wyrazu i poznawał malarstwo europ. Studiując zasady malarstwa florenckiego malował np. Sjestę włoską; poznając weduty (krajobraz miejski w malarstwie) malował Pałac Wittelsbachów w Monachium, Wieczór nad Sekwaną. Z realistycznych obrazów tego okresu pochodzą m.in. Gra w mora, Austeria rzymska. W czasie pobytu w Polsce szczególnie ważne były dwa okresy: warszawski, w którym nawiązał kontakty m.in. ze S. Witkiewiczem i B. Prusem, zamieszczał ilustracje w czasopismach, powstały wtedy obrazy fragmentów miasta, przedmieść, Powiśla z charakterystycznymi scenami realistycznymi (np. Żydówka z pomarańczami, Przystań na Solcu, Piaskarze, Święto Trąbek); krakowski, z którego pochodzą przede wszystkim pejzaże z okolic Krakowa (i Bronowic), sceny rodzajowe o tematyce chłopskiej (np. Trumna chłopska, Chłopiec niosący snopy). Pod wpływem impresjonizmu malował studia dotyczące barwy i światła, m.in. różne wersje Altany, z których najbardziej znany jest obraz z 1882 W altanie. Doświadczenia te doprowadziły do rozjaśnienia barw oraz kształtowania kompozycji za pomocą światła (np. Opera paryska nocą, Ulica w Monachium, Ogrody w Tivoli). Poszukiwania artystyczne G. znacząco wpłynęły na rozwój polskiego realizmu i impresjonizmu. Doceniony został dopiero w XX w.
- GIERYMSKI, Aleksander (1850-1901)...
- GIERYMSKI, Maksymilian (1846-74)...
- Gierymski Maksymilian, (1846-74)