(gr. gnôseós = poznanie)
wiedza tajemna, poznanie wyższego stopnia dostępne tylko dla wtajemniczonych, wybranych; oświecona wiara; sposób myślenia o charakterze mistycznym łączący refleksję filoz. z wiarą. Cechą g. jest synkretyzm rel. i mistycyzm; g. koncentruje się na problemach etyczno-religijnych. Ważnym źródłem poznania są: Pistis Sophia - księga w jęz. koptyjskim, papirusy i zwoje o treści g. z Nadż Hammadi odkryte w 1945 oraz rękopisy z Qumran; g. wywarła wpływ na wiele kierunków filoz. i występowała w różnych odmianach. Zob. też gnostycyzm.
- GNOZA, (gr. gnozis = poznanie)...
- SZESTOW, Lew, właśc. Szwarcman...
- Blake William, (1757-1827)