(łac. criterium = miernik zgr. kritrion = znak rozpoznawczy)
analiza iocena dobrych izłych stron zpunktu widzenia określonych wartości (np. etycznych, poznawczych, nauk., estetycznych), założonych celów (zadań, praktyk); może dotyczyć nauki (k. naukowa), poprawności formalnej (k. logiczna), poprawności merytorycznej (k.merytoryczna lub k. empiryczna), metod (k. metodologiczna) itd. Rozwinęły się też odrębne działy k. związane zkulturą. np. k. lit., filmowa, muzyczna, plastyczna. 1) Krytyka literacka - dział piśmiennictwa obejmujący wypowiedzi ocharakterze nauk., publicystycznym, lit. Zadaniami k.l. są m.in. prezentacja zjawisk dotyczących twórczości lit., ocena zokreślonego punktu widzenia, kształtowanie postaw twórczych iopinii, wypracowywanie metod badawczych. WXIX w. wyodrębniła się wramach historii lit. k.l. ocharakterze nauk. (M. Mochnacki, P. Chmielowski). Nowoczesną k.l. ukształtowali I. Matuszewski, S.Brzozowski, K. Irzykowski, T. Boy-Żeleński, I. Fik, K. Wyka, S. Żółkiewski, A.Sandauer, H. Markiewicz. 2) Krytyka teatralna - ocena przedstawienia teatralnego. Początkowo była związana zoceną adaptacji scenicznej dramatu, zajmuje się teatrem jako autonomiczną sztuką, analizuje dzieło sceniczne; wyraża krytykę, ocenia, kształtuje opinię (np. recenzja, felieton), dokumentuje. Do wybitnych krytyków teatralnych należą A. Słonimski, B. Korzeniewski, J. Kott, M. Fik, K. Puzyna, Z. Raszewski, T. Burzyński, S. Treugutt, E. Wysińska, E. Morawiec, T. Nyczek, B. Osterloff, J. Kelera, J.Koenig iin. 3) Krytyka sztuki - zw. też artystyczną, wraz zprzemianiami zachodzącymi wsztuce zajmuje się budowaniem kontekstu myślowego nowo powstałych zjawisk artystycznych, wspomaganiem teoretyczną refleksją oraz interpretacją działań artystycznych; wobec zjawisk odrzucenia przez sztukę problemów estetycznych k. traci funkcję oceniającą, współtworzy obraz życia artystycznego; towarzyszy zjawiskom sztuki na zasadzie współuczestnictwa iwspółtworzenia refleksji sztuki. Także sami artyści uprawiają k. artystyczną.