(1622-73)
najwybitniejszy komediopisarz franc., dyrektor teatru, aktor. Początki jego twórczości to przeróbki starych fars lub włoskich komedii dell’arte na potrzeby zespołu wędrownego teatru, do którego należał. Znaczny sukces przyniosła jego własna sztuka Zwady miłosne (1656) ifarsa Zakochany lekarz (1658), zktórą zespół wystąpił wobecności Ludwika XIV. Od tej pory M. był związany zdworem królewskim idla swego zespołu otrzymał salę wpobliżu Luwru, później zaś wsłynnym Palais Royal. Sławę ipoparcie króla zdobył sztuką Pocieszne wykwintnisie (1659), wktórej wyśmiewał salonową sztuczność iprzesadę. Pozycję najlepszego dramaturga królestwa umocnił następnymi sztukami, najpierw była to jednoaktowa komedia wierszem Sganarelle, czyli rogacz domniemany (1660), potem Szkoła mężów (1661), Szkoła żon (1662), komedia-balet Improwizacja wersalska (1663) iwreszcie słynny po dzień dzisiejszy Świętoszek (1664), wktórym ośmieszył hipokryzję izakłamanie dewotów. Sztuka ta miała wistocie głęboki sens społ.-polit. iwielką siłę wkruszeniu starego porządku, dlatego ataki na jej autora trwały kilka lat. Pewną kontynuację tematyki Świętoszka stanowiła następna sztuka Don Juan (1665), zawierająca nie mniej ostrą krytykę cynizmu iobłudy. Odniosła ona niebywały sukces, ale równocześnie wywołała niebywały skandal izostała zdjęta ze sceny po 5 przedstawieniach. Spokojniejszy był odbiór następnych dzieł M., spod jego pióra wyszły kolejno iod razu były wystawiane Mizantrop (1666), Skąpiec (1668), Grzegorz Dyndała (1668), Amfitrion (1668), Mieszczanin szlachcicem (1670), Szelmostwa Skapena (1671), Uczone białogłowy (1672), Chory zurojenia (1673). Wostatniej zwymienionych ciężko chory na gruźlicę autor grał główną rolę Orgona. Śmierć zastała go na scenie wczasie czwartego spektaklu. M. wierzył wskuteczność nauczania ze sceny, stworzył galerię typów ludzkich icharakterów onieprzemijającej aktualności, odważnie odsłonił wielkie uczucia inamiętności kierujące postępowaniem człowieka.
- MOLIER, franc. Molire, właśc.(...)