(gr. syntaksis = zestawienie, uszeregowanie)
1) wznaczeniu przedmiotowym s. jest określana wsłownikach jęz. pol. (W. Doroszewskiego iM. Szymczaka) jako funkcja wyrazu wzdaniu; układ zdania, jego budowa, niepoprawne jest łączenie czasowników oróżnej składni, np. poznał izachwycił się piękną dziewczyną (zam. poznał piękną dziewczynę izachwycił się nią); 2) wsensie metajęzykowym dział nauki ojęzyku (gramatyki) traktujący ocharakterze wyrazów ze względu na ich funkcje wzdaniu (podmiot, orzeczenie, przydawki, dopełnienia) oraz ozwiązkach izależnościach między zdaniami (związek zgody, rządu, przynależności, modele zdań, szyk wyrazów) - tak jest rozumiana wszkolnej dydaktyce; 3) wg najnowszej terminologii językoznawczej dział gramatyki zajmujący się budową wypowiedzeń. Wutworach literackich - rodzaj ibudowa zdań, sposób ich łączenia, powtarzalność niektórych elementów decydujące często ostylu utworu, służące poetyckiej ekspresji, ważny element wanalizie utworu lit., np. wwierszu T. Różewicza Prawa iobowiązki myśl główną wyrażoną przez podmiot liryczny oddaje składniowe ukształtowanie wiersza, przeważają wnim krótkie zdania rozkazujące (patrz, słuchaj, otwórz), których ekspresja jest wzmocniona przez powtórzenia (patrz, patrz) ianafory (porzuć pług / porzuć ziemię), zaczynające zdania oparalelnej budowie (paralelizm składniowy); wprozie powieściowej J.I. Kraszewski (np. wStarej baśni) posługuje się chętnie inwersją - zmianą szyku wobrębie zdania dla celów archaizujących.
- składnia, reguły polskiej składni,...
- SKŁADNIA, dział nauki o języku...
- SKŁADNIA LOGICZNA, dział zajmujący się...