Reklama

socrealizm

realizm socjalistyczny, kierunek obowiązujący (od 1934) wsztuce ilit. ZSRR, podporządkowujący każdą twórczość artystyczną propagandzie partii komunistycznej, tzw. zapotrzebowanie na lit. proletariacką, robotniczo-chłopską, rewolucyjną, odzwierciedlającą losy robotników wKraju Rad, aktywistów komsomolskich, kołchoźników. Metoda twórczości ikrytyki lit., wzorowo zrealizowana m.in. wpowieści Jak hartowała się stal N. Ostrowskiego (1935); wPolsce obowiązująca od słynnego Zjazdu Literatów Polskich wSzczecinie (1949), podczas którego zadekretowano s., każde odstępstwo traktowane było jako wyraz reakcyjnego światopoglądu (o którym pisał J. Szczepański wksiążce Kadencja). Wlatach 1949-56 dali świadectwo akceptacji s. m.in. W. Broniewski Słowem oStalinie (1949), I. Newerly Pamiątką zCelulozy. A. Mandalian pisał: "Jeśli traktor nie może orać / Jeśli siew nie osiągnie skutku / To fakt / Że działa klasowy wróg". T. Borowski, poeta-agitator, zaaprobował marksizm, komunizm ilit. radziecką, aw konsekwencji popełnił

Reklama

samobójstwo (1951). S. to synonim schematyzmu, mitu wroga klasowego, stylistyki militarnej, powieści produkcyjnej, określonych gat. poetyckich: panegiryk, oda, pamflet, paszkwil; określonej tematyki wmalarstwie, np. obraz A. Kobzdeja Podaj cegłę (1950). Zperspektywy czasu s. to czas zagubionego sumienia sporej części inteligen cji, która zaakceptowała lub biernie realizowała układ hist.-polit., obcy pol. tradycji lit. ikulturze.

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama