(hebr. satan = przeciwnik; nieprzyjaciel, diabeł, czart, bestia, demon)
osobowa istota duchowa, obdarzona inteligencją iwolnością, wróg Boga, ale całkowicie od niego zależny; "przywódca" zbuntowanych aniołów, upadły anioł (Mt 25, 41; 2P 2,4). Książę ciemności wreligii judeo-chrześc., gł. duch zła, ojciec kłamstwa - najmocniejszej swej broni, którą się posługuje wST iNT (List Ef 2, 2; Hi 1,6 - 12; Kr 21,1; Ap 20,8; J8,44). WBiblii symbol grzechu pychy, pragnienia całkowitej niezależności od Boga, postawienia się na Jego miejscu (Ap 12,9). Wten sposób daje Sz. początek piekłu; prowadzi do grzechu, buntu, rozpaczy, do granic opętania człowieka. Kres jego położy Paruzja (powtórne przyjście Jezusa Chrystusa), pokonany zostanie przez śmierć iZmartwychwstanie Chrystusa. Wsztukach pięknych
Sz. obecny jest na różne sposoby, wlit.: A.Dante Boska Komedia, M. Sęp Szarzyński Sonet IV (z tomu Rytmy…), J.Milton Raj utracony, J. Goethe Faust, A. Mickiewicz III cz. Dziadów, M. Bułhakow Mistrz iMałgorzata, F. Dostojewski Biesy, S. Żeromski Walka zszatanem; wmalarstwie europ. H. Memling, H.Bosch; wsztuce filmowej R. Polański Dziecko Rosemary, G. Smith Bestia.