brachykefalizacja
proces ewolucyjny skracania się długości głowy ludzkiej (krótkogłowienie), zmiany jej kształtu na bardziej zaokrąglony i podwyższenia wskaźnika antropologicznego głowy (stosunek szerokości głowy do jej długości); w Europie pierwsza b. u Homo sapiens wystąpiła w , a następnie pod koniec epoki brązu, od X w. n.e. proces b. nasilił się na terenach środk. i wsch. Europy; kolejna b. w środk. Europie wystąpiła między XI a XVII w.; pod koniec XVII w. proces b. praktycznie zanikł, a obecnie obserwuje się albo jego brak, lub nawet odwrotne zjawisko - długogłowienia; przyczyn b. upatruje się m.in. w zmianie warunków życia ludności, procesach migracyjnych i selekcji naturalnej.