– bardzo szeroki rozdział negocjacyjny, obejmujący 9 podobszarów, regulujący szeroko pojęte kwestie ochrony środowiska: jakość wody i powietrza, zanieczyszczenia przemysłowe, hałas z maszyn i urządzeń, chemikalia i organizmy genetycznie modyfikowane, gospodarka odpadami oraz bezpieczeństwo jądrowe i ochrona przed promieniowaniem. Sesja wielostronna i dwustronna przeglądu prawa odbyła się w Brukseli kilkakrotnie. Przewodniczącym polskiej delegacji był Janusz Radziejowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska. Screening wielostronny odbywał się w terminach 6–8 stycznia, 27–28 stycznia, 16 lutego 1999. Dwustronny przegląd w terminach 13–14 stycznia, 29 stycznia i 1 lutego, 24 lutego 1999. Stanowisko negocjacyjne w tym obszarze zostało przekazane stronie unijnej 8 października 1999, otwarcie negocjacji nastąpiło 7 grudnia, a ich zamknięcie 26 października 2001. W swoim stanowisku Polska zaznaczyła, że jej prawo w zakresie ochrony środowiska nie jest w pełni zharmonizowane z żadnym z dziewięciu podobszarów, przy czym stopień zgodności ustawodawstwa krajowego z unijnym jest stosunkowo niski. Główne problemy w tym obszarze dotyczą tych dyrektyw, których wprowadzenie wiąże się ze znacznymi kosztami dostosowawczymi zarówno dla budżetu, jak i dla gospodarki. W związku z tak dużymi kosztami Polska nie jest w stanie wdrożyć całego unijnego prawa i w wyjściowym stanowisku negocjacyjnym wystąpiła o okresy przejściowe w stosunku do siedemnastu unijnych dyrektyw. Część z nich miałaby trwać nawet dziesięć lat po przystąpieniu do Unii. W wyniku negocjacji Polska uzyskała dziesięć okresów przejściowych w obszarze: oczyszczanie ścieków komunalnych (dyrektywa 91/271/EWG), w zależności od rodzaju aglomeracji wynegocjowano cztery różne okresy przejściowe trwające do 31 grudnia 2008, do 31 grudnia 2010 bądź do 31 grudnia 2015; zintegrowanie zapobieganie i kontrola zanieczyszczeń (dyrektywa 96/61/WE), okres przejściowy do 31 grudnia 2010 dla sześćdziesięciu pięciu zanieczyszczających wody i powietrze zakładów przemysłowych znajdujących się na liście dołączonej do stanowiska negocjacyjnego; opakowania i odpady opakowaniowe (dyrektywa 94/62/WE), okres przejściowy do 31 grudnia 2007; składowiska odpadów (dyrektywa 94/62/WE), okres przejściowy do 1 lipca 2012 na modernizację istniejących i budowę nowych składowisk odpadów; zanieczyszczenia wody powodowane odprowadzaniem niektórych substancji (dyrektywa 76/464/EWG wraz z dyrektywami „córkami”), okres przejściowy do 31 grudnia 2007; redukcja zawartości siarki w paliwach płynnych (dyrektywa 99/32/WE), okres przejściowy do 31 grudnia 2006; kontrola emisji substancji lotnych związków organicznych powstałych przy magazynowaniu i dystrybucji benzyny z terminali na stacjach paliw (dyrektywa 94/63/WE), w zależności od regulowanych kwestii, okres przejściowy do 31 grudnia 2004 i 2005; ochrona przed promieniowaniem jonizującym emitowanym ze źródeł medycznych (dyrektywa 97/43/EURATOM), okres przejściowy do 31 grudnia 2006; nadzór i kontrola przesyłania odpadów wewnątrz Wspólnoty i poza jej obszarem (rozporządzenie EWG/259/93), okres przejściowy do 31 grudnia 2007. Podane okresy przejściowe dotyczą acquis communautaire obejmującego regulacje powstałe do końca 1999. Po zakończeniu negocjacji (październik 2001) Wspólnota Europejska przyjęła dyrektywę 2001/80/WE dotyczącą ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza powodowanych przez duże obiekty energetycznego spalania paliw. W związku z dużymi kosztami wynikającymi z konieczności dostosowania się do tej dyrektywy Polska otrzymała następujące okresy przejściowe; od 1 stycznia 2008 do grudnia 2015 – na emisję dwutlenku siarki; od 1 stycznia 2008 do 31 grudnia 2017 na emisję pyłów i tlenku azotu dla elektrowni i elektrociepłowni znajdujących się na liście dołączonej do stanowiska negocjacyjnego. Negocjacje w tym obszarze należały do jednych z najtrudniejszych, ponieważ w żadnym innym dziale rozbieżność pomiędzy prawem wspólnotowym a prawem krajowym nie była tak duża jak tutaj. Mimo dużych nakładów finansowych poniesionych w ciągu ostatnich dziesięciu lat z przeznaczeniem na inwestycje proekologiczne Polska przyjęła zobowiązanie do dalszej modernizacji tego sektora, a w szczególności do: dostosowania do wymogów Unii instalacji przemysłowych, takich jak elektrociepłownie, składowiska odpadów komunalnych czy zakłady przemysłowe podległe wojewodom; poddawania recyklingowi 100% odpadów z opakowań i odzysku z nich co najmniej 50% masy oraz do dostosowania jakości wody pitnej do wymogów dyrektywy 98/83/WE. Według szacunków ekspertów polskich i zagranicznych, modernizacja ta w ciągu najbliższych dziesięciu–piętnastu lat pochłonie sumę 120 mld złotych przeznaczonych na: budowę około tysiąca oczyszczalni ścieków, budowę nowych i modernizację już istniejących składowisk odpadów, zamknięcie starych elektrowni oraz unowocześnienie zakładów przemysłu ciężkiego niespełniających norm ochrony środowiska. Ostatecznie Polska przedłożyła wnioski o okresy przejściowe w stosunku do siedemnastu dyrektyw wymagających najwięcej nakładów finansowych. W toku długich negocjacji uzyskała dziesięć okresów przejściowych, w tym trzy bardzo rozbudowane polegające na tym, że w stosunku do tej samej dyrektywy uzyskano kilka okresów przejściowych o różnej długości.
- obszary negocjacyjne, – tematyczne grupowanie...