urządzenie do przeprowadzania kontrolowanej reakcji łańcuchowej rozszczepiania jąder atomów pierwiastków ciężkich; warunki pracy r.j. dobiera się tak, aby liczba jąder rozpadających się w jednostce czasu (moc reaktora) była stała i miała wartość dostosowaną do zadań, jakim służy reaktor; zasadnicze elementy r.j. to umieszczone w jego rdzeniu pręty paliwowe (wykonane z materiału rozszczepialnego), moderator (substancja rozpraszająca neutrony i odbierająca częściowo ich energię; np. ciężka woda, beryl, grafit), reflektor odbijający neutrony oraz osłona biologiczna zabezpieczająca otoczenie przed działaniem promieniowania jonizującego; moc r.j. reguluje się za pomocą prętów regulacyjnych (wykonane są z substancji pochłaniającej neutrony, np. boru lub kadmu) wsuwanych i wysuwanych z rdzenia r.j.; zależnie od zastosowań, wymagających różnych rozwiązań konstrukcyjnych, r.j. dzielą się na badawcze (wykorzystywane do badań w wielu dziedzinach nauki, np. fizyka jądrowa i cząstek elementarnych, chemia radiacyjna i analityczna oraz biologia), energetyczne (używane jako źródło energii - energia jądrowa zamieniana jest na elektryczną) oraz produkcyjne (do wytwarzania promieniotwórczych nuklidów); pierwszy r.j. został uruchomiony 1942 przez E. Fermiego w Chicago, w Polsce 1958 w Inst. Badań Jądrowych w Świerku.
- reaktor jądrowy, urządzenie do wyzwalania...
- jądrowy silnik, silnik, którego główną...
- rdzeń reaktora jądrowego, zasadnicza część reaktora,...