(Annelida)
typ zwierząt bezkręgowych; ok. 7 tys. gat.; ciało wydłużone (największe do 2 m dł.), grzbietowo-brzusznie spłaszczone, rzadziej obłe (np. skąposzczety), zbudowane z szeregu pierścieni z wyodrębnioną częścią głowową i tułowiową; podział na segmenty (metamery) nie ogranicza się do struktur zewn., również wewnątrz ciała powtarzają się narządy (z wyjątkiem przewodu pokarmowego, przebiegającego przez całe ciało w formie rury); u większości p. segmenty (z wyjątkiem pierwszego i ostatniego) są do siebie podobne; odcinek głowowy składa się z segmentu przedgębowego i gębowego; na odcinku głowowym niektórych p. występują wąsy, głaszczki i czułki, a na pierścieniach tułowia - skrzela; narządy ruchu w postaci szczecinek lub parapodiów; pokrycie ciała tworzy wór skórno-mięśniowy, składający się z jednowarstwowego nabłonka, pokrytego zazwyczaj cienkim oskórkiem; w przewodzie pokarmowym wyróżnia się otwór gębowy, jelito przednie, jelito środkowe i jelito proste, zakończone odbytem; układ krwionośny zamknięty lub otwarty; narządy wydalnicze w postaci metanefrydiów; większość p. oddycha całą powierzchnią ciała, tylko nieliczne za pomocą skrzeli; układ nerwowy składa się ze zwojów mózgowych, spoidła okołogardzielowego i z łańcucha nerwowego, zbudowanego z 2 pni nerwowych, połączonych poprzecznymi nerwami na kształt drabinki; z reguły obupłciowe lub rozdzielnopłciowe, rozmnażają się także bezpłciowo (niektóre wieloszczety i skąposzczety); występują na całym świecie w wodach morskich, słodkich oraz w środowiskach wilgotnych (np. w glebie); niektóre gat. drapieżne lub pasożytnicze (np. pijawki żywią się krwią kręgowców); wiele spośród p. wodnych stanowi składnik pokarmu ryb (np. jesiotrów); p. lądowe (np. dżdżownice) odgrywają znaczącą rolę w procesach mineralizacji substancji organicznej; niektóre są nosicielami chorób ludzi i zwierząt (np. pijawki); wśród p. rozróżnia się 6 gromad: wieloszczety, skąposzczety, pijawki, szczetnice, sikwiaki i niezmogowce.
- pierścienice, ( Annelida )
- TUBIFEKSY, pierścienice
- podział, sposób rozmnażania...