jego początki wiążą się z rewolucją kubańską, zakończoną przejęciem władzy przez jej przywódcę, F. Castro w 1959. Dyktator, gen. F. Batista uciekł z kraju, a jego zwolennicy zostali straceni lub aresztowani. Nowy, rewol. rząd rozpoczął reformy, które m.in. oznaczały nacjonalizację kapitału zagr., głównie amer. Choć Kuba deklarowała chęć współpracy z krajami Europy Zach. i neutralną politykę, rodzaj reform świadczył o wyborze drogi socjalist. rozwoju. Dla USA oznaczało to powstanie u ich granic państwa mogącego wejść w strefę wpływów ZSRR. Konflikt między Kubą i USA wyrażał się początkowo w restrykcjach gosp. i presji polit. To z kolei skłoniło Kubę do podjęcia rozmów z ZSRR. Prez. D. Eisenhower zadecydował o zerwaniu stosunków dypl. z Kubą, a jego następca J. Kennedy o przygotowaniu operacji wojsk., mającej na celu obalenie Castro. 17 IV nastąpił desant w Zatoce Świń. Walki trwały 3 dni i zakończyły się klęską atakujących, którzy nie zyskali poparcia ludności kraju. Nieudana inwazja wzmocniła socjalist. drogę rozwoju Kuby i utrwaliła konflikt ze Stanami Zjedn. Zacieśnianie więzi z ZSRR doprowadziło do dalszego zaostrzenia sytuacji. W 1962 przybrała formę określaną jako kubański kryzys. Mimo pokojowego rozwiązania, Kuba pozostała nadal w sferze wpływów radz., wspierała ruchy rewol. w całym Trzecim Świecie. USA odpowiadały restrykcyjnym embargiem gosp., organizowaniem międzynar. presji rozwiniętych państw zach., wspieraniem emigracji kubańskiej. Sytuacja nie uległa złagodzeniu po rozpadzie bloku radz., Kuba pod rządami Castro odrzuciła bowiem idee pierestrojki. Niekiedy nawet napięcie wzrastało, np. w 1994, gdy Castro zezwolił wszystkim obywatelom zainteresowanym emigracją do USA wyjazd z kraju i 20 tys. Kubańczyków przepłynęło na tratwach na Florydę, stwarzając wyjątkowy problem dla władz amer. Widoczne są również symptomy łagodzenia konfliktu, oba kraje zawarły umowy w sprawie emigrantów.
- kryzys kubański, (1962)
- kubański kryzys, jeden z najpoważniejszych...
- REWOLUCJA KUBAŃSKA 1956-59, narodowowyzwoleńcze...