jeden z najpoważniejszych kryzysów polit. w hist. międzynar. stosunków po II wojnie świat., element kubańskiego konfliktu. Wybuchł
w momencie, gdy rewolucyjna Kuba pod przywództwem F. Castro weszła w sferę wpływów ZSRR, otrzymując pomoc, również wojskową. Bezpośrednią przyczyną było uzyskanie przez wywiad amer. informacji o rozmieszczaniu na terenie Kuby 42 wyrzutni radz. rakiet balistycznych ziemia-ziemia średniego zasięgu, 144 wyrzutni rakiet ziemia-powietrze, myśliwców bombardujących oraz tysięcy radz. żołnierzy. W 1962 prez. J. Kennedy zarządził kontrolę wszystkich statków, również handlowych, płynących na Kubę, wzmocnił siły stacjonujące w bazie marynarki wojennej na Guantanamo i zażądał usunięcia rakiet z terenu Kuby. Radz. statki zatrzymały się na granicy strefy wyznaczonej przez USA, ale ZSRR twierdził, że rakiet na Kubie nie ma i żądał przerwania blokady. Oba kraje postawiły swe siły jądrowe w stan pełnej gotowości. USA zaczęły przygotowania do inwazji na Kubę. Świat stanął w obliczu nuklearnego konfliktu. Przywódca radz. N. Chruszczow zadecydował jednak o wycofaniu statków i usunięciu rakiet z Kuby, w zamian za rezygnację USA z interwencji w tym kraju oraz usunięcie z terenu Turcji rakiet amer. średniego zasięgu. Zgodził się także na inspekcję amer. podczas demontażu wyrzutni. Eskalacja konfliktu w czasie k.k. uświadomiła potrzebę zapewnienia w przyszłości bezpośredniego kontaktu przywódców obu nuklearnych supermocarstw, została wtedy zainstalowana tzw. gorąca linia.
- kryzys kubański, (1962)
- kubański konflikt, jego początki wiążą...
- kryzys międzynarodowy, przełomowy moment w...