państwo praworządne konstytucyjne, w którym wzajemne stosunki między organami władzy państwowej a obywatelami i ich organizacjami są ściśle określone przez stabilne i w praktyce stosowane normy prawne. Koncepcja p.p. opiera się na założeniu, iż zadaniem prawa (przez które rozumie się ustawę) jest ochrona jednostki przed arbitralnym działaniem państwa. W p.p. najwyższe miejsce w hierarchii aktów prawnych zajmuje ustawa (zasada prymatu ustawy), jest ona obok konstytucji najważniejszym aktem prawnym. Instytucją stojącą na straży zgodności aktów prawnych z konstytucją oraz obowiązującymi ustawami jest sądownictwo konstytucyjne (w Polsce rolę tę pełni Trybunał Konstytucyjny). Również działalność adm. podlega w p.p. kontroli pod kątem legalności jej decyzji, czuwają nad tym niezawisłe sądy ( sąd administracyjny). Wg współ. koncepcji p.p. obowiązek działania zgodnie z prawem odnosi się do wszystkich organów państwa również do parlamentu jako władzy prawodawczej. Proponowane natomiast przez parlament rozwiązania prawne powinne odpowiadać nie tylko większości obywateli, ale także przestrzegać praw i wolności człowieka ( prawa człowieka). W p.p. normom prawnym podporządkowany jest nie tylko obywatel, ale także władza państwowa. Najbardziej charakterystyczne cechy p.p.: 1. zabezpieczenie wolności (ograniczenie wolności poprzez państwowe unormowanie - prawa człowieka granicą działania państwa); 2. równość wobec prawa (zniesienie podziałów stanowych); 3. pewność prawa (nadrzędność ustaw, postępowanie zgodne z przepisami prawa, sądowa ochrona prawna, zakaz stanowienia ustaw działających wstecz);
4. podział władzy (prawodawcza, wykonawcza, sądownicza). Zgodnie z konstytucją Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społ.
- SOCJOLOGICZNE TEORIE PAŃSTWA I PRAWA, teorie traktujące państwo...
- państwo, polit. organizacja społ.(...)
- PAŃSTWO, organizacja polityczna...