Reklama

siła w stosunkach międzynarodowych

zespół czynników decydujących o zdolności państw do skutecznego funkcjonowania, obrony własnych interesów w stosunkach międzynar. Niegdyś to pojęcie wiązano głównie ze sferą milit. Potęga państwa zależała od jego sił zbrojnych, zdolności do ich rozbudowywania i użycia. Stosowana jest też groźba użycia siły, choć jest to zabronione prawem międzynar., tak samo jak jej bezpośrednie użycie w celu agresji. Nadal ten aspekt zachowuje znaczenie, gdyż istnieją konflikty zbrojne, potencjalne zagrożenie wojnami. Dlatego kwestia zachowania równowagi sił, umacniania sojuszy wojsk., rozbrojenia, nieproliferacji broni jądrowej pozostają aktualne. Jednocześnie dostrzegalne jest malejące znaczenie siły milit. Państwa mogą z równą skutecznością posługiwać się też siłą ekon., cywilizacyjną, kult., i to te czynniki coraz częściej decydują o mocarstwowości państwa. Samo posiadanie siły milit. nie gwarantuje rzeczywistego bezpieczeństwa państwa, jego potęgi (np. współcz. Rosja), tak jak brak liczącej się siły milit. nie musi przeszkadzać w rozbudowywaniu wpływu na stosunki międzynar. (np. współcz. Niemcy). Te pozamilitarne przejawy siły mogą lepiej służyć stabilizacji w świecie, ale też możliwe jest stosowanie ich w celach agresywnych. Zdecydowanie trudniej jest w takich sytuacjach zbudować system norm prawnych postępowania i przeciwstawić się dominacji. Jeszcze trudniej określić reguły postępowania wobec najnowszego zjawiska - siły związanej z rewolucją informacyjną. Osobną, bardzo aktualną

Reklama

i kontrowersyjną kwestią jest przyzwolenie prawne i polit. na użycie siły, w tym przede wszystkim milit. w stosunkach międzynar. do rozwiązywania czy wygaszania konfliktów. "Wymuszanie" pokoju może służyć dobru całej społeczności międzynarodowej, chociaż bez względu na szlachetne motywy takie metody naruszają normy pokojowego rozwiązywania sporów, zasadę suwerenności państw, rodzą zagrożenie nadużycia uprawnień i potrzebę nowego systemu międzynar. kontroli użycia siły

w ramach ONZ lub regionalnych struktur bezpieczeństwa, jak np. KBWE/OBWE, NATO, OPA, OJA. Zob. też: siły szybkiego reagowania, środki budowania zaufania i bezpieczeństwa.

Podobne hasła:

  • wojna, zjawisko społ.-polit.(...)
  • SYRIA, państwo w płd.-zach.(...)

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama