jedna z dziedzin współdziałania państw Unii Europejskiej wprowadzona Traktatem z Maastricht w miejsce Europejskiej Współpracy Politycznej. Jej celem jest ochrona podstawowych interesów polityki zagr., szczególnie niezależności i bezpieczeństwa UE, w tym z uwzględnieniem wspólnej polityki obronnej i obrony, a także pokoju, umacniania demokracji, praworządności i praw człowieka. Jej instrumentami jest uzgadnianie wspólnych stanowisk i prowadzenie wspólnych akcji, wspólne głosowanie i zgłaszanie projektów na forum międzynar., koordynacja działań dypl. wobec państw trzecich. WPZiB stanowi tzw. drugi filar UE. Dla realizacji celów obronnych przewidziano wykorzystanie Unii Zachodnioeuropejskiej, jednak przeciwstawne interesy nar. decydują o utrzymywaniu nadal niezależności tych dwóch instytucji. Pierwsze lata po wprowadzeniu WPZiB wykazały, iż jest to jedna z najtrudniejszych sfer do uzgadniania, wiąże się bowiem w poważnym stopniu z ograniczeniem suwerenności w dziedzinach traktowanych jako jedne z elementarnych dla państw. Stąd też system głosowania w sprawach drugiego filaru, choć częściowo oparty na zasadzie większościowej dla usprawnienia procesu podejmowania decyzji, zakłada jednak w większości kwestii jednomyślność. System instytucjonalny WPZiB został utrzymany według wzorca Europejskiej Współpracy Politycznej, z naczelną rolą Rady Europejskiej. Brakuje mu jednak efektywności, co zostało wykazane w sytuacji kryzysowej np. na Bałkanach. Traktat
z Amsterdamu nie wniósł istotnych ulepszeń, żywe pozostają bowiem wątpliwości co do potrzeby takiej wspólnej polityki prezentowane przez W.Brytanię, Danię, ale też pojawiające się ze strony Francji.
- Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej, – jedna z dziedzin...
- polityki Unii Europejskiej, – traktaty ustanawiające...
- obszar negocjacyjny nr 27, Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa, – współpraca w ramach...