fale sprężyste rozchodzące się we wnętrzu lub przy pow. kuli ziemskiej we wszystkich kierunkach wskutek naturalnych procesów (np. trzęsień ziemi, eksplozji wulkanów naziemnych i podmorskich), bądź oddziaływania cywilizacji ludzkiej (np. tąpnięcia górnicze, podziemne eksplozje jądrowe); rozróżnia się f.s. objętościowe (rozchodzą się przestrzennie wewnątrz Ziemi) oraz powierzchniowe (powstają na powierzchni globu, rozchodząc się wzdłuż płaszczyzn rozgraniczających ośr. o odmiennych parametrach fiz.-mech.); szybciej propagują się (rozchodzą) f.s. objętościowe podłużne, w ślad za nimi biegną f.s. poprzeczne; napotykając na swej drodze ośrodki o różnej sprężystości, f.s. objętościowe załamują się, odbijają i kontynuują rozprzestrzenianie podłużne i poprzeczne, zarówno wewnątrz litosfery (płaszcza Ziemi), jak i na pow. kuli ziemskiej; prędkość fal poprzecznych i podłużnych powiązana jest przede wszystkim ze sprężystością ośrodków, w których się rozchodzą; zależy także m.in. od lokalizacji ogniska (punkt w głębi kuli ziemskiej, w którym powstaje trzęsienie), epicentrum sejsmicznego (punkt na pow. ziemi usytuowany dokładnie nad ogniskiem), załamywania się fal na granicy jądra Ziemi, ich odbicia napowierzchniowego; krytyczne dla następstw trzęsień ziemi są f.s. powierzchniowe, choć fatalne skutki wywołują także fale objętościowe poprzeczne; stały monitoring i analizowanie rozchodzenia się f.s. na danych obszarach i w różnych przedziałach czasu ma fundamentalne znaczenie dla wielu dziedzin nauki o Ziemi.
- fale sejsmiczne, fale sprężyste rozchodzące...
- fale sejsmiczne, zaburzenia typu falowego...
- SEJSMICZNE STREFY, regiony globu doświadczane...