OWCZE WYSPY

duń. Faererne, farerskie Fóroyar

archipelag 24 górzystych wysepek (w tym 18 zamieszkanych) należących do Danii, położonych na M. Norweskim, między Islandią, Szkocją i Norwegią; pow. 1399 km²; 46,8 tys. mieszk. (2000); j. urzędowe: duński i farerski; gł. miasto i port Thórshavn, położony na najw. z wysp Strm (390 km²); wyspy pochodzenia wulkanicznego, wys. do 882 m; klimat umiarkowany chłodny, morski; częste mgły, niże, wichury; roślinność niemal wyłącznie trawiasta. Ludność utrzymuje się gł. z rybołówstwa i hodowli owiec; nadto niewielka uprawa jęczmienia, owsa i ziemniaków; wydobycie bazaltu i torfu; przem. spożywczy (gł. przetwórstwo ryb) i włókienniczy; połączenia promowe z Danią, Islandią i Szkocją. Wyspy zamieszkane od VII w. najpierw przez irlandzkich mnichów, od końca IX w. kolonizowane przez wikingów, w X w. schrystianizowane, od 1035 należały do Norwegii; 1380 połączone na zasadzie unii z Danią (podobnie jak Norwegia); 1536 przyłączone do Danii, która 1816 (w dwa lata po odłączeniu się Norwegii) zniosła lokalny parlament; 1852 odzyskanie autonomii; 1939-45 pod kontrolą marynarki bryt.; od 1948 szeroka autonomia w ramach Królestwa Danii, reprezentuje wyspy w kwestiach polityki zagr., obronności oraz posiada zwierzchnictwo nad aparatem sądowym i ewentualnymi zmianami konstytucyjnymi; parlament (Lgting) jednoizbowy, 32 posłów wybieranych co 4 lata (2 posłów zasiada w parlamencie duńskim); system rządów wielopartyjny; od 1969 odrębna reprezentacja w Radzie Nordyckiej; 1973 odrzucenie przystąpienia do Unii Eur. (mimo wejścia do niej Danii); 1975 rozciągnięcie wokół wysp 200-milowej strefy przybrzeżnej; 1992 przejęcie od władz duńskich uprawnień do eksploatacji złóż mineralnych położonych w szelfie; budżet w 30% dotowany przez Danię, mimo tego silne dążenia do samodzielnego bytu państwowego (2012 ma się odbyć ostateczne referendum w tej kwestii); ewentualna samodzielność gospodarcza oparta na hipotetycznych zasobach ropy naft. w szelfie, dotąd jednak nie odkrytych.

• Wyspy Owcze, (Wyspy Farerskie)
• Owcze, Wyspy, grupa ok. 20 wysp wpd.-zach.(...)
• Wyspy Farerskie, Wyspy Owcze.