Canal de Panamá, Panam Canal
łączy Atlantyk (przez M. Karaibskie) z O. Spokojnym; należy do gł. transportowych dróg wodnych świata; dł. 81,6 km, szer. 91,5-305 m, min. głęb. 13,7 m; 3 zespoły dwukierunkowych śluz, każda dł. 305 m, szer. 33,5 m; rocznie przepływa przez niego 13 tys. statków, 20% towarów będących przedmiotem handlu światowego; opłata za każdy przewożony kontener wynosi 50 dol., roczne wpływy wyniosły w 2006 1,5 mld dol. Budowę kanału zainicjowaną 1879 przez franc. inżyniera F. Lessepsa zaczęto 1881, przerwano 1889; ukończony 1904-14 przez Amerykanów, którzy zawarli z Panamą traktat o wieczystej dzierżawie strefy K.P.; od 1964 spór Panamy z USA o strefę K.P., zakończony 1977/78 układem Torrijos-Herrera-Carter, na mocy którego 1994 rozpoczęło się wycofywanie wojsk amer., zakończone 31 XII 1999, kiedy to Panama przejęła ostatecznie na własność Kanał Panamski wraz z jego strefą ochronną; od czasu przejęcia Kanału do 2005 Panama wydała 1,5 mld dol. na zwiększenie bezpieczeństwa i przyspieszenie przepływu statków; ze względu na większe rozmiary budowanych obecnie statków handlowych konieczna okazała się modernizacja kanału – w 2007 rozpoczęto przebudowę; ma ona zostać zakończona do 2014; pochłonie 5-7 mld dol., obejmuje budowę 2 nowych systemów śluz z komorami (o wymiarach: 427 m długości, 55 m szerokości, 18 m głębokości) i trzeciej nitki usprawniającej ruch statków; nowym kanałem będą mogły przepływać statki o długości 386 m, szerokości 50 m, głębokości 18 m i wyporności do 150 tys. ton.
PANAMSKI PRZESMYK, RYMKIEWICZ, LESSEPS, CLAYTONA-BULWERA TRAKTAT, GATÚN, EIFFEL Gustave Alexandre, PANAMSKA ZATOKA, CANAL DE PANAMÁ, JAMES, TELIGA
- Kanał Panamski, kanał łączący Atlantyk...
- Panamski, Kanał, droga wodna wPanamie...
- PANAMSKI PRZESMYK, Istmo de Panamá, Isthmus...