DELHI

Dilli

stolica Indii, nad rz. Jamuna, w zach. części Równiny Gangesu; 10,3 mln mieszk. (2003), trzecie pod względem liczby ludności m. kraju (po Bombaju i Kalkucie); jeden z gł. ośr. gosp., kult. i nauk.; różnorodny przem., gł. włókienniczy, odzieżowy, skórzano-obuwniczy, spoż.; produkcja samochodów osobowych, zegarków, rowerów; wielowiekowe centrum handlu i rzemiosła artystycznego (wyroby ze srebra, złota, kamieni szlachetnych, kości słoniowej); liczne uczelnie wyższe (4 uniw., zał. 1920, 1922, 1969, 1985) i instytuty nauk.; międzynar. port lotn.; dwie wyraźne części: Stare D., gęsto zaludnione (90% mieszk. stol.), z dzielnicami tradycyjnego rzemiosła, bazarami, zabytkami, i nowoczesne Nowe D. w płd. części, zbudowane przez Brytyjczyków po 1911 na cele stołeczne (budynki ministerstw i urzędów, gmachy użyteczności publicznej, rezydencje). Według w I tysiącleciu p.n.e. stol. królestwa Pandawów pn. Indraprastha, od X w. n.e. znane jako D.; 1192 zajęte przez wojska Muhammada Ghoriego i do XVI w. stol. sułtanatu; od 1658 w państwie Mogołów; 1803 zajęte przez Brytyjczyków; utrata znaczenia po przeniesieniu 1858 stol. do Kalkuty; od 1911 ponownie stol. kraju. Rezydencje dynastii panujących i twierdze, liczne meczety z XII-XVII w., m.in. najstarszy w Indiach meczet Kuwwat al-Islam (XII w.) z minaretem Kutb Minar (wys. 72,5 m) i słynną żelazną, nie rdzewiejącą kolumną; najw. w kraju Wielki Meczet Piątkowy Dźami Masdźid (1650-56), mauzolea grobowe władców, pałace, forty, m.in. Czerwony Fort (zbudowany w poł. XVII w. z czerwonego piaskowca); obserwatorium astr. Dźantar Mantar z 1710.

Powiązane hasła:

JAMUNA, NOWE DELHI, PAWI TRON, NARODOWE MUZEUM INDII, NEW DELHI, PANIPAT, UDŻDŻAJN, KABUL, SAGAR, DILLI

Podobne hasła:

• Delhi, stolica Indii nad Jamuną,...
• NEW DELHI, część stolicy , płn.(...)
• NOWE DELHI, Naj Dilli