duży dom mieszkalny o funkcji rezydencji wznoszony od średniowiecza na ziemiach polskich przez szlachtę i ziemiaństwo, na wsi lub na obrzeżu miast. Do poł. XVI w. d. budowano wyłącznie z drewna. W renesansie pojawiły się pierwsze d. murowane; w baroku d. straciły funkcje obronne, zmieniły się w rezydencje, przeważnie w postaci budynku parterowego trójtraktowego, z dużą sienią pośrodku, alkierzami w narożach, gankiem wejściowym, nakryte wysokim czterospadowym dachem. W XVIII w. budowano d. o bardziej rozczłonkowanych rzutach z większą liczbą pomieszczeń, niekiedy alkierze wyodrębniano w formie oddzielnych pawilonów, dachy otrzymały b. urozmaicone kształty (dach polski, mansardowy), ganek przemienił się w kolumnowy portyk (d. klasycystyczne); wewnątrz głównym pomieszczeniem był reprezentacyjny salon, ważniejsze sale zdobiły malowidła i stiuki, bogate wyposażenie (meble, dzieła sztuki, tkaniny dekoracyjne, okazy broni). Tradycyjna forma d. była popularna w Polsce w pierwszych dziesięcioleciach XX w. (styl narodowy). Obecnie także w jednorodzinnym budownictwie mieszkaniowym pojawiają się formy zaczerpnięte z architektury tradycyjnych polskich dworów. Uzupełnieniem kompozycji przestrzennej d. były: podjazd, dziedziniec, ogród albo park.
miejscowość w woj. śląskim, powiat gliwicki.
POLSKA. SZTUKA. BAROK, DOM MIESZKALNY, OFICYNA, POLSKA. SZTUKA. KLASYCYZM- dwór, przyjść prosto z dworu,...
- na dwór, wyjść na dwór
- dwór panującego, siedziba monarchy oraz...