miasto na Białorusi w obwodzie grodzieńskim; 32 tys. mieszk. (2001); zał. ok. 1120 jako zamek obronny z podzamczem; pełnił funkcję stol. księstwa, najpierw ruskiego, potem litewskiego; 1253 miejsce chrztu i koronacji księcia Mendoga; prawa miejskie 1444, od 1507 stol. województwa; od 1581 siedziba Trybunału Litewskiego; od 1795 w granicach Rosji; 1807-15 w N. uczył się A. Mickiewicz (w mieście jego pomnik i muzeum); liczne zabytki architektoniczne, m.in. ruiny zamku (XIV-XV w.), pałac z kaplicą (XVI-XVII w.), kościoły z XIV-XVII w., cerkiew Borysa i Gleba (XVI w.), klasztor Benedyktynek, synagoga (XVII w.).
ŚWITEŹ, HALICKI
- NOWOGRÓDEK POMORSKI, miejscowość w , powiat...
- bitwa pod Połonką, (na pd. od Nowogródka,...
- TRYBUNAŁ, (hist.)