miasto w Kotlinie Kolskiej, nad Wartą (woj. łódzkie, powiat poddębicki), także gmina; wzmiankowany 1136; 1290 prawa miejskie (zniesione 1870-1919); w XIV/XV w. własność i gł. siedziba arcybiskupów gnieźnieńskich; w XV-XVI w. ośr. rzemiosła i handlu, traci znaczenie w XVII w. (po przeniesieniu rezydencji biskupiej do Łowicza), wskutek wielokrotnych pożarów i zniszczeń podczas wojen szwedzkich i wojny północnej; od 1793 w Prusach, od 1807 w Księstwie W-wskim, od 1815 w Królestwie Pol.; na przełomie XIX/XX w. drobny przemysł; 6-7 IX 1939 obrona przepraw na Warcie przez 25. Dywizję Piechoty gen. F. Altera; 3064 mieszk. (2006); zakład pończoszniczy, mleczarnia, usługi; ośr. turystyki; kościół z XIV-XVII w. (odbudowany 1946); zamek z połowy XIV w., rozbudowany w XVII, XIX w. (odbudowany 1956-67); opodal źródła podziemnych gorących wód mineralnych (temp. 68˚C), w 1999 powstała spółka Geotermia mająca zagospodarować wody termalne, zbudowała ona ciepłownię geotermalną ogrzewającą 65% budynków w mieście (przy minusowych temparaturach woda źródlana jest dodatkowo podgrzewana, przy użyciu energii uzyskanej ze spalania biomasy) – w planach jest przebudowanie jej na pierwszą w Polsce elektrociepłownię geotermalną , oprócz tego utworzono gabinet balneologiczny; wydobycie margli kredowych.
- JAROSŁAW BOGORIA ZE SKOTNIK, (ok. 1280-1376)
- ŁÓDZKIE WOJEWÓDZTWO, położone w środk.(...)