Reklama

KROPOTKIN

Piotr A. (1842-1921)

Reklama

myśliciel rosyjski, geograf, działacz polityczny, teoretyk komunistycznego anarchizmu, książę. W czasie służby wojskowej organizował ekspedycje na Syberię, zetknięcie się z polskim powstaniem skazańców nad Bajkałem było jednym z powodów rezygnacji z kariery w wojsku. W czasie pobytu na zachodzie Europy zapoznał się z poglądami M.A. Bakunina, które po powrocie do Rosji usiłował propagować. Stało się to powodem osadzenia go w więzieniu, spektakularnej ucieczki i emigracji. Przebywał w Szwajcarii, Francji, Anglii, propagując i rozwijając idee anarchizmu, a także prowadząc badania geograficzne i geologiczne (uzasadnienie teorii zlodowacenia kontynentów). Korzystając z teorii Darwina próbował uzupełnić anarchizm o teorię rozwoju społeczeństw. W jego koncepcji darwinowską walkę o byt jako czynnik rozwoju i postępu zastąpiła pomoc wzajemna. Starał się wykazać jej rolę w historii ludzkości i miała być ona także zasadą projektowanego anarchistyczno-komunistycznego ustroju przyszłości, łączącego bezwzględną wolność jednostki ze wspólnotą nie tylko środków produkcji, ale także dóbr konsumpcyjnych. W przeciwieństwie do innych anarchistów (Bakunin) gł. rolę przypisywał akcji edukacyjnej i propagandowo-agitacyjnej, odcinając się od taktyki spiskowo-terrorystycznej. 1917 powrócił do Rosji, ale żadnej roli nie odegrał, otoczony szacunkiem przez bolszewików, ale izolowany. Gł. prace: Zdobycie chleba, Pomoc wzajemna.

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama