Reklama

LESOTHO

Lesoto

Reklama

państwo w płd. Afryce, enklawa na terenie Republiki Płd. Afryki; pow. 30 355 km2; 2,6 mln mieszk. (2004); stol. Maseru 178 tys. mieszk.; gł. miasta: Maputsoe, Teyateyaneng; języki urzędowe: lesotho, angielski; jednostka monetarna 1 lot = 100 lisente; PKB na 1 mieszk. 2700 dol. (2002).

LUDNOŚĆ. Dominującą grupą etniczną 99,7% z grupy płd. Bantu; gęstość zaludnienia 86 osób/km2; miasta zamieszkuje 21% ludności; przeciętna dł. życia: mężczyźni - 55, kobiety 58 lat; 26% analfabetów; wyznania: 43% katolicy, 30% protestanci, 12% anglikanie; nadto wierzenia ludowe, muzułmanie.

USTRÓJ. Monarchia konstytucyjna od 1966; czł. bryt. Wspólnoty Nar.; na podstawie konstytucji z 1993 (znowelizowanej 1997) głową państwa jest król; parlament dwuizbowy, izba niższa - Zgromadzenie Narodowe liczy 80 deputowanych wybieranych na 5 lat (bez prawa ponownego wyboru); izba wyższa - senat - składa się z wodzów plemion lub ich pełnomocników oraz czł. mianowanych przez króla, łącznie 35 osób; władza wykonawcza w rękach rządu; kraj dzieli się na 10 dystryktów.

WARUNKI NATURALNE. Ukształtowanie pow. wyżynno-górskie; na płd.-wsch. G. Smocze (najw. szczyt Thabana Ntlenyana - 3482 m); klimat zwrotnikowy wilgotny, złagodzony znaczną wys. n.p.m.; pora sucha od maja do września; roślinność uboga, gł. sawanny i górskie łąki; najw. rz. Oranje.

GOSPODARKA. Kraj słabo rozwinięty, mocno uzależniony od RPA, blisko połowa produktu nar. pochodzi od pracującej tam ludności L.; zatrudnienie w rolnictwie 78%; hodowla owiec, bydła i kóz; uprawa kukurydzy, pszenicy, sorga, roślin strączkowych; wydobycie diamentów; przem. spożywczy, włókienniczy, eksport skór; turystyka gł. z RPA; sieć drogowa rzadka, kolejowej brak.

HISTORIA. Terytorium zamieszkane pierwotnie przez koczowniczych Buszmenów, w XIX w. opanowane przez plemiona Basuto; wódz Moszesz I założył tu silne państwo plemienne pn. Basuto; stanowiło ono zagrożenie dla Burów i Oranii, a 1852 pokonało próbujących rozciągnąć tu swój protektorat Anglików; 1868 władca Basuto wyraził akceptację dla protektoratu bryt., co zaktywizowało opozycję wewn. i doprowadziło do prawnego zakazu przejmowania ziemi przez białych; od 1884 formalny protektorat ang. nad Basuto, 1910 Basuto nie wyraziło zgody na przyłączenie do RPA (podobnie jak Beczuana i Suazi); 1966 proklamowanie niepodległości, ustanowienie Królestwa Lesotho (władca Moszesz II), przystąpienie do ONZ, zachowanie członkostwa Commonwealthu; 1970 przewrót inspirowany przez siły nacjonalistyczne, zawieszenie konstytucji, wspieranie zdelegalizowanego w RPA Afrykańskiego Kongresu Nar.; 1986 wojskowy zamach stanu gen. J.M.Lekhnaya, przywrócenie współpracy z RPA, obalenie króla Moszesza II (w jego miejsce 1990 intronizowany Letsie III); 1991 kolejny przewrót wojsk., nowa konstytucja, wprowadzenie systemu wielopartyjnego, 1993 przekazanie władzy cywilom, wybory parlamentarne, powrót monarchy z emigracji; 1994 i 1998 walki między monarchistami a zwolennikami rządów parlamentarnych, interwencja zbrojna RPA i Botswany (gwarantów pokoju w L.); 1996 po śmierci Moszesza, tron objął ponownie Letsie.

Powiązane hasła:

MASERU, WELD WYSOKI, JONATHAN, BASUTO, SMOCZE GÓRY, REPUBLIKA POŁUDNIOWEJ AFRYKI, LESOTO, ZULUSI

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama